Kıbrıs Yeni Bir Askeri Yapılanma Planlıyor

Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yeni cumhurbaşkanı, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının %2’sini silahlı kuvvetler için harcama sözü verdi. Batılı dış politika yönelimi ve yakın zamanda ABD silah ambargosunun kaldırılmasıyla birleştiğinde, bu taahhüdün ada cumhuriyetinin mütevazı ordusu üzerinde dönüştürücü bir etkisi olabilir.

Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides bu sözü 10 Mart’ta özel kuvvetler eğitim kampına yaptığı ziyarette verdi.

“Ülkemizde işgal olduğu sürece caydırıcı gücümüzü artırmakla yükümlüyüz” dedi. İşgal, Kıbrıs’ın, adanın üçte birinden fazlası Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) kurulmasına yol açan Türkiye’nin 1974 işgaliyle bölünmesini ifade eder. KKTC’yi yalnızca Türkiye tanıyor ve orada 35.000 kişilik bir kuvvet bulunduruyor.

NATO uzun süredir üyelerini GSYİH’lerinin en az yüzde ikisini savunma harcamaları için ayırmaya mecbur tutarken, Christodoulides şu anda Kıbrıs için ittifaka üyelik peşinde koşmadığını açıkladı. Bunun yerine, Kıbrıs’ı Avrupa Birliği’nin Avrupa savunmasını geliştirmeye yönelik çabalarının “merkezine” koymak istiyor. “Ben de dışişleri bakanı olarak görev yaptım ve güçlü bir caydırıcı güç olmadan, güçlü bir savunma olmadan dış politika konularında sözünüzün açıkça sınırlı olduğunu biliyorum” dedi.

Tüm bunların ışığında, Kıbrıs 1990’lardan bu yana en önemli askeri yığınağın eşiğinde olabilir. Bu on yılın ikinci yarısında, ABD’nin 1987’de orada bir silahlanma yarışını önleme bahanesiyle adaya tam bir silah ambargosu uygulaması nedeniyle, Lefkoşa askeri donanım için Rusya’ya yöneldi. Bu ambargo nihayet 2022’de kaldırıldı, bu da Kıbrıs’ın eskimiş Rus cephaneliğini değiştirmek için Batı silahları satın alabileceği anlamına gelebilir. Lefkoşa, yeterli ve hızlı değişim garanti edilirse, bu cephaneliği Ukrayna’ya devredebilir. Bunu yapmak, Christodoulides’in Batı yanlısı dış politikasının ciddiyetini uygun bir şekilde gösterecektir.

Centre International de Formation Européenne’de (CIFE) kıdemli bir araştırmacı olan George Tzogopoulos, Ukrayna’da bir yıldan uzun bir süre önce başlayan mevcut savaş öncesinde Kıbrıs’ın GSYİH yüzdesi olarak savunmaya çoğu AB ülkesinden daha fazla harcama yaptığına işaret etti.

“2021’de Avrupa listesinde (Fransa ve Litvanya ile birlikte) Yunanistan, Letonya, Estonya ve Romanya’dan sonra beşinci sırada yer aldı” dedi. “Hristodulidis’in vaadi, savaşın başladığı gün olan 24 Şubat 2022’den sonra Avrupa’daki genel eğilimi yansıtıyor ama aynı zamanda Kıbrıs’taki genel durum, Türkiye’den gelen tehdit ve Kıbrıs-ABD savunmasının genişleyen kapsamıyla da bağlantılı. işbirliği.”

“Yani, evet, ılımlı bir silahlanma bekliyorum” dedi.

Lefkoşa’nın 1990’larda Rusya’dan sipariş ettiği en gelişmiş sistem kuşkusuz uzun menzilli S-300 hava savunma füze sistemiydi. Ancak Türkiye, adaya vardığında onu yok etmekle tehdit etti. Ancak pillerin Yunanistan’ın Girit adasına yönlendirilip depolanmasıyla etkisiz hale getirilen bir kriz ve gergin açmaz çıktı.

Neredeyse 30 yıl sonra, ada cumhuriyeti şüphesiz sınırlı hava savunmasını Batı sistemleriyle iyileştirmenin yollarını arıyor. Büyük olasılıkla S-300 menziline sahip bir sistem aramayacak olsa da, gelişmiş kısa ve orta menzilli hava savunmaları elde edebilir. Demir Kubbe sistemini İsrail’den alacağına dair işaretler şimdiden var.

Tzogopoulos, Christodoulides yönetimindeki Kıbrıs’ın muhtemelen ABD ve İsrail ile savunma işbirliğini genişleteceğine inanıyor. Hava savunmasının güçlendirilmesi ve modernizasyonu da gündemin bir parçası olacak.

Ne tür bir sistem satın alacağını henüz belirleyemiyoruz” dedi. “Ancak tartışmaların hızlanması bekleniyor.”

Herhangi bir Kıbrıs askeri yığınağına karşı mevcut Türk itirazları kuşkusuz artacak ve Christodoulides, ABD veya İsrail’den Türkiye’ye karşı güvenlik garantileri almakta zorlanacak.

Tzogopoulos, “Daha güçlü caydırıcılığın pratikte Ada’da barışçıl bir oyun değiştirici olarak işlev görmesini sağlaması gerekecek” dedi. “Tarih (1974 işgali) iyimserlikten çok karamsarlık yaratır. Yani, Christoulides’in görevi hassas.”

Kıbrıslı lider, Batı yanlısı dış politika yöneliminin bir parçası olarak Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kesin olarak kınadı. Ukrayna, Kıbrıs’ın T-80 ana muharebe tankları ve kısa menzilli hava savunma sistemlerini içeren Rus yapımı silah cephaneliğini şüphesiz son derece yararlı ve uyumlu bulacaktır.

Tzogopoulos, “Lefkoşa Washington’a ne kadar yaklaşırsa, diğer şeylerin yanı sıra Kiev’e Rus yapımı silahlar tedarik ederek ve Batılı alternatifler alarak Ukrayna’da aktif bir askeri rol oynaması için o kadar baskı yapılacak” dedi. “Hristodulidis’in sorumluluğu, ABD-Kıbrıs ilişkilerinin daha yakın olmasının, Lefkoşa’nın adadaki ulusal çıkarlarına zarar verme kapasitesiyle Türk-Rus güvenlik çıkarlarının aynı hizaya gelmesine yol açmamasını sağlamaktır.”

“Yeni Başkan, diğerlerinin artan düşmanlığı içinde sıkışabilir.”

Kıbrıs hiçbir zaman savaş uçağı kullanmadı ve şu anda İsrail’den alınan az sayıda silahsız gözetleme uçağına sahip. Geçmişteki doğrulanmamış söylentiler, Yunanistan’ın sonunda Lefkoşa’ya Fransız yapımı Dassault Mirage 2000 jetlerinden bazılarını tedarik edebileceğini öne sürüyordu, ancak bu çeşitli nedenlerden dolayı pek mümkün olmayabilir. Ada cumhuriyeti, silahlı dronlar için İsrail’e dönebilir.

Tzogopoulos bu senaryoların mümkün olduğuna inanmakla birlikte, Kıbrıs için daha önemli olanın türü veya menşei ne olursa olsun sadece yeni silahlara yatırım yapmak olmadığını, “yeni askeri harcamaları ve yeni askeri anlaşmaları belirli bir dogmaya” bağlamak olduğunu savundu.

“Bence Lefkoşa, NATO’nun (Finlandiya ve İsveç ile) genişlemesinin Kıbrıs’ı da içerecek şekilde talep etmesi gerekecek” dedi. “Açıkçası Türkiye’nin itirazı dikkat çekiyor. Ancak askeri takviyenin tek başına sorunu çözmeyeceğine yürekten inanıyorum. Lefkoşa stratejik hareket etmeli, en azından bu yönde çaba sarf etmeli.”

Amerikan ambargosu büyük ölçüde kaldırıldığına göre, Kıbrıs’ın nihai olarak hangi silahlara sahip olacağı ABD’nin hesaplamalarına bağlıdır, çünkü Washington bu yeni oluşan savunma ortaklığının özelliklerini tanımlamaktadır.

Tzogopoulos, “Lefkoşa’nın Avrupa savunma projelerine katılımı, güvenliğini garanti etmede önemli bir fark yaratmadığından, gelecekteki ABD yanlısı seçimlerinin adayı keşfedilmemiş sulara itmeyeceğinden emin olması gerekecek” dedi. Bu nedenle Christodoulides’in askeri yığınağa karar verirken dengeli ve dikkatli bir politikaya ihtiyacı olduğunda ısrar ediyorum.”

“Her şey, başarmak istediği şey için net bir stratejiyle başlar.”